Azerbaycan Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidməti
​

Sual-cavab (FAQ)

- İstehlakçılar müxtəlif sahələrdə istehlak etdikləri mal, iş, xidmətin təhlükəsizliyinə dair təqdim edilən sənədlərin (mallara, işlərə, xidmətlərə dair uyğunluq sertifikatı, sınaq laboratoriyalarında aparılmış tədqiq (sınaq) nəticələrinə dair protokol, inspeksiya orqanlarının rəyləri və s.) həqiqiliyini QR kod vasitəsilə yoxlamaqla əldə etdikləri mal, iş, xidmətin təhlükəsizliyinə dair təqdim edilmiş sənədlərin həqiqiliyinə əmin olacaqlar və bu məlumatı operativ şəkildə İnformasiya sistemi üzərindən əldə edə biləcəklər; - Vətəndaşlara xidmət göstərilən zaman (tibb müəssisələri, yanacaqdoldurma məntəqələri, ictimai iaşə obyektləri və s.) istifadə olunan ölçmə vasitələrinin dəqiqliyinə dair əldə olunmuş sənədlərin doğruluğunu müəyyən edə biləcəklər.

Mənşə sertifikatının alınması malların ixracı zamanı sahibkarlara idxalçı ölkədə güzəştli şərtlərlə idxal gömrük rüsumlarını ödəməyə şərait yaradır.

Mənşə sertfikatı ixracatçı ölkənin səlahiyyətli orqanı tərəfindən verilən və mənşə ölkəsini təsdiq edən sənəddir.

- Bir sıra normativ hüququ aktların tələblərinə əsasən, sahibkarlıq subyektləri öz mallarını, işlərini, xidmətlərini istehlak bazarlarına təqdim edən zaman müvafiq təhlükəsizlik sənədlərini əldə etməlidirlər. Qanunvericiliyin tələbləri pozulmaqla sahibkarlıq subyektlərinə təqdim edilmiş müvafiq sertifikat və ya şəhadətnamələr sahibkarlıq subyektləri üçün müvafiq maliyyə riskləri yarada bilər. Bu baxımdan sahibkarlar Keyfiyyət informasiya sisteminin imkanlarından istifadə edilməklə onlara təqdim edilən sənədlərin həqiqiliyini yoxlaya biləcəklər. - Sahibkarlıq subyektləri istehsal və ya idxal etdikləri məhsulların sınaq nəticələrinə dair tərtib olunmuş sənədlərin mötəbərliyinə və həmin qurumun səriştəliliyinə əmin olacaqlar; - Ölçmə vasitələrinin ticarət dövriyyəsi ilə məşğul olan, o cümlədən onları istismar edən fiziki və hüquqi şəxslər standart nümunələrin və ölçmə vasitələrinin tipinin təsdiq olunub-olunmaması barədə məlumatı həmin cihaz və avadanlıqların idxalından öncə Portalda yerləşdiriləcək reyestrdən əldə edə biləcəklər.

- Akkreditasiya edilmiş qurumlar informasiya sistemi vasitəsilə elektron hesabatlılıq əldə edəcək, o cümlədən müvafiq sənədlərin tərtibinə münasibətdə daxili proseslərin elektronlaşdırılması imkanlarına malik olacaqlar; - İnformasiya sistemi, müvafiq sertifikat və ya şəhadətnamələrin, o cümlədən digər sənədlərin yaradılması zamanı bilərəkdən və ya bilməyərəkdən akkreditasiya sahəsindən kənaraçıxma, o cümlədən ölkə ərazisində qüvvədə olmayan standartlara istinad kimi qanun pozuntularının qarşısının alınmasına şərait yaradacaq; - Bundan əlavə, informasiya sistemində yaradılan sənədlərin üzərində QR kodların əks olunması istehlakçılarda akkreditasiya edilmiş qurumlar tərəfindən təqdim edilən sənədlərin mötəbərliliyinə etimad yaradacaq. İnformasiya sistemi vasitəsilə yaradılan sənədlər elektron imza və ya asan imza ilə təsdiq olunduğundan onun kağız daşıyıcılarda təqdim olunması zərurəti aradan qalxacaq.

Dövlət Agentliyinin tabeliyində keyfiyyət infrastrukturu sahəsində 3 publik hüquqi şəxs (Azərbaycan Standartlaşdırma İnstitutu, Azərbaycan Metrologiya İnstitutu, Azərbaycan Akkreditasiya Mərkəzi) fəaliyyət göstərir. 2024-cü ilin iyun ayından etibarən Azərbaycan Standartlaşdırma İnstitutu və Azərbaycan Metrologiya İnstitutu tərəfindən göstərilən xidmətlər də “Keyfiyyət informasiya sistemi” üzərindən təqdim edilir. Yaxın gələcəkdə isə Azərbaycan Akkreditasiya Mərkəzi tərəfindən uyğunluğu qiymətləndirən qurumların akkreditasiya prosesinin tam elektron formada “Keyfiyyət informasiya sistemi” üzərindən həyata keçirilməsi nəzərdə tutulub.

İlkin mərhələdə informasiya sistemi vasitəsilə keyfiyyət infrastrukturu sahəsində aşağıda qeyd olunan elektron xidmətlər göstərilir: - mallara, işlərə, xidmətlərə dair uyğunluq sertifikatlarının verilməsi; - ölçmə vasitələrinin yoxlanılması haqqında şəhadətnamələrin verilməsi; - ölçmə vasitələrinin kalibrlənməsi haqqında sertifikatlarının verilməsi; - yoxlama və kalibrlənmə nişanlarının qeydiyyatı; - yararsızlıq haqqında bildirişlərin verilməsi; - inspeksiya rəylərinin verilməsi; - sınaq laboratoriyalarında aparılmış tədqiq (sınaq) nəticələrinə dair protokolun verilməsi; - standart nümunələrin və ölçmə vasitələrinin tipinin təsdiqi barədə sertifikatların verilməsi; - idarəetmə sistemlərinə dair uyğunluq sertifikatlarının təqdim edilməsi.

Ölçmələrin vəhdətinin təmin edilməsinin dövlət tənzimlənməsinə aid olan ölçmələr tipi təsdiq edilmiş və yoxlamadan keçmiş ölçmə vasitələrindən istifadə edilməklə, attestasiya edilmiş ölçmə metodikaları (metodları) ilə (birbaşa ölçmələrin yerinə yetirilməsi üçün nəzərdə tutulmuş ölçmə metodikaları (metodları) istisna olmaqla) yerinə yetirilməlidir.
“İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa əsasən qanunvericilik aktları ilə və ya digər normativ sənədlərdə vətəndaşların həyatı, sağlamlığı və əmlakı, ətraf mühitin mühafizəsi üçün təhlükəsizlik tələblərinin müəyyən edildiyi mallar (işlər, xidmətlər) qüvvədə olan qanunvericiliyə əsasən məcburi sertifikasiyadan keçirilməlidir. Göstərilən tələblərə uyğunluğunu təsdiq edən sertifikat olmadıqda belə malları (o cümlədən xarici malları) Azərbaycan Respublikasında satmaq və istifadə etmək qadağandır. Belə malların Azərbaycan Respublikasının ərazisinə idxal edilməsinə razılıq üçün gömrük orqanlarına təqdim edilən, müvafiq səlahiyyətli orqan tərəfindən verilmiş və ya da tanınmış uyğunluq sertifikatı əsas verir.
Malın (işin, xidmətin), onunla əlaqəli prosesin (o cümlədən idarəetmə sisteminin), istehsal metodunun standartlaşdırma üzrə normativ sənədlərin tələblərinə uyğun olmadığı müəyyən edildiyi halda, uyğunluq sertifikatının qüvvəsinin dayandırılması barədə qərar qəbul edilir.
Uyğunluq sertifikatının əldə edilməsi üçün sifarişçi tərəfindən müvafiq sahədə “Uyğunluğun qiymətləndirilməsi sahəsində akkreditasiya haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə müəyyən olunmuş qaydada akkreditasiya edilmiş istənilən uyğunluğu qiymətləndirən quruma müraciət edilə bilər. Maraqlı şəxslər həmin qurumlar barədə məlumatları Dövlət Xidmətinin tabeliyində olan “Azərbaycan Akkreditasiya Mərkəzi” publik hüquqi şəxsin internet səhifəsindən əldə edə bilərlər (https://accreditation.gov.az/az/uygunlugun-qiymetlendirilmesi/malin_sertifikatlasdirilmasini_aparan_orqan).
Uyğunluq sertifikatı malın (işin, xidmətin), onunla əlaqəli prosesin (o cümlədən idarəetmə sisteminin), istehsal metodunun standartlarda göstərilən tələblərə uyğunluğunu təsdiq edən müəyyən formalı sənəddir.
Azərbaycan Respublikası İnzibati Xətallar Məcəlləsinin 538-1-ci maddəsinə əsasən uyğunluğun qiymətləndirilməsi sahəsində akkreditasiya haqqında qanunvericiliyin tələblərinin pozulması inzibati məsuliyyətə səbəb olur.
“Uyğunluğun qiymətləndirilməsi sahəsində akkreditasiya haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə müəyyən olunmuş qaydada akkreditasiya olunan qurumlar aşağıdakılardır: - Sınaq laboratoriyaları; - malın (xidmətin, işin) sertifikatlaşdırılmasını aparan qurumlar - idarəetmə sistemlərinin sertifikatlaşdırılmasını aparan qurumlar; - işçi heyətinin sertifikatlaşdırılmasını yerinə yetirən qurumlar; - inspeksiya orqanları; - etalon material istehsalçıları; - “Ölçmələrin vəhdətinin təmin edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa uyğun olaraq, ölçmələrin vəhdətinin təmin edilməsi üzrə işləri yerinə yetirmək və (və ya) xidmətlər göstərmək üçün akkreditasiyası tələb edilən qurumlar.
Uyğunluğun qiymətləndirilməsi sahəsində akkreditasiya qurumun uyğunluğun qiymətləndirilməsi sahəsində fəaliyyət göstərməsi üçün akkreditasiya tələblərinə cavab verməsinin akkreditasiya orqanı tərəfindən təsdiqlənməsidir.
Dövlət orqanları (qurumları), fiziki və hüquqi şəxslər standartların rəsmi nəşrlərini standartlaşdırma üzrə dövlət fondundan Dövlət Xidmətinin tabeliyində olan “Azərbaycan Standartlaşdırma İnstitutu” publik hüquqi şəxslə bağlanılmış müqavilələr əsasında kağız daşıyıcıda və ya İnstitutun rəsmi internet saytından onlayn formada əldə edə bilərlər.
Texniki şərtlər mala (işə, xidmətə), onunla əlaqəli proseslərə (o cümlədən idarəetmə sistemlərinə) və istehsal metodlarına dair texniki tələbləri müəyyənləşdirən, tətbiqi könüllü olan normativ sənəddir. Texniki şərtlər müvafiq sahədə dövlət standartı və ya Azərbaycan Respublikasında birbaşa tətbiq olunan beynəlxalq, regional, dövlətlərarası və xarici dövlət standartları olmadığı təqdirdə və ya təsərrüfat subyekti tərəfindən müəyyən edilmiş yeni texniki həllərin istifadəsini təmin etmək məqsədilə təsərrüfat subyektləri tərəfindən işlənib hazırlanır. Texniki şərtlərdən üçüncü şəxslərin istifadəsi üçün texniki şərtlərin sahiblərinin razılığı olmalıdır. Texniki şərtlərin sahiblərinin razılığını bildirən müvafiq müqavilə texniki şərtlərin sahibləri tərəfindən milli standartlaşdırma qurumuna qeydiyyat üçün təqdim edilir.
Təkrar və ümumi istifadə üçün nəzərdə tutulan, mala (işə, xidmətə), onunla əlaqəli prosesə (o cümlədən idarəetmə sisteminə) və istehsal metodlarına dair norma, qayda və tövsiyələri müəyyən edən, tətbiqi könüllü olan normativ sənəddir. “Texniki tənzimləmə haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa əsasən texniki reqlamentlər qüvvəyə minənədək təsərrüfat subyektləri tərəfindən texniki reqlamentlərin əhatə etdiyi mallara, onlarla əlaqəli proseslərə və ya istehsal metodlarına dair standartların, həmçinin uyğunluğun qiymətləndirilməsi ilə bağlı müddəaları müəyyən edən normativ hüquqi aktların tələblərinə riayət olunmalıdır.
“Standartlaşdırma haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa əsasən standartlaşdırma sahəsində normativ sənədlərə aşağıdakılar aiddir: - dövlət standartları, o cümlədən ilkin dövlət standartları; - bu Qanunla müəyyən olunmuş qaydada tətbiq edilən beynəlxalq və regional, dövlətlərarası, eləcə də xarici dövlətlərin standartları; - texniki şərtlər.
logo

© Bütün hüquqlar qorunur